|
Δύο από
τους τρεις βασικούς πυλώνες δημιουργικής
συνεισφοράς στη μεγέθυνση του ΑΕΠ της χώρας μας,
πέραν της κατανάλωσης, είναι οι επενδύσεις και
οι εξαγωγές. Οι μεταρρυθμίσεις στις δύο αυτές
κρίσιμες μεταβλητές προφανώς δεν αφορούν μόνο
αλλαγές στη διοικητική οργάνωση και δομή με
ευθύνη των εμπλεκομένων σε αυτές φορέων, αλλά
επιπρόσθετα απαιτούν και μια νέα αρχιτεκτονική
εξωστρέφειας, που στην πράξη απλά σημαίνει
εκτεταμένες παρεμβάσεις και θεμελιακού τύπου
αλλαγές στην κουλτούρα, στη νοοτροπία και τη
συμπεριφορά, στη βάση βέβαια εκπόνησης μιας νέας
στρατηγικής ολιστικής, οραματικής προσέγγισης
και συλλογιστικής πνεύματος συνεργατικότητας και
εθνικής έμπνευσης, που πρέπει να πρυτανεύσει με
σημείο αναφοράς κυρίως τις γενιές που πρόκειται
να ακολουθήσουν.
|
|
Για
παράδειγμα, οι συντονισμένες δράσεις που έχουν
να κάνουν με την απλούστευση της γραφειοκρατίας
ή την επίσπευση των δικαστικών αποφάσεων που
σχετίζονται με επενδύσεις είναι απαραίτητο να
συνδέονται με κάτι ανώτερο, με κάτι περισσότερο
υψηλό που ξεφεύγει από την καθημερινή διαχείριση
και έρχεται αντιμέτωπο με τη μεγάλη πρόκληση
αλλαγών στον τρόπο σκέψης, που είναι και το
δυσκολότερο. Και είναι το δυσκολότερο καθώς
αναγκαστικά μας υποχρεώνει όλους –πολιτεία,
πολίτες, ακαδημαϊκή κοινότητα, διανοουμένους και
συλλογικές οντότητες– να ανατρέχουμε στην ανάγκη
επανεξέτασης του φλέγοντος ζητήματος της
παιδείας και επαναθεμελίωσης της χάρτας
προτεραιοτήτων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης
και σε όλα τα πεδία εφαρμογής με βάση το
διδακτικό ενδιαφέρον και περιεχόμενο, κάτι που
θα επιφέρει ανατροπές και ρήξεις, όχι μόνο στην
παιδεία αλλά και στην κοινωνία, στην πολιτική,
σε παραδοσιακούς θεσμούς και αναχρονιστικές
αντιλήψεις που ταλαιπωρούν την κοινωνία εδώ και
πολλά χρόνια. Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη
ότι στην κατεύθυνση αυτή, τόσο για τις
επενδύσεις όσο και για τις εξαγωγές υπάρχουν
εμφανείς σήμερα ενθαρρυντικές ενδείξεις για μια
ελπιδοφόρο προοπτική για το μέλλον. Αρκεί εδώ να
αναφερθούμε στις εξαγωγές μας, που το 2024
προσέγγισαν τα 49,9 δισ., παρά τις δυσκολίες στο
γεωπολιτικό περιβάλλον, π.χ. στην Ανατολική
Μεσόγειο, που επηρέασαν τους τομείς της
ναυτιλίας και της ενέργειας, αλλά και των
εμπορικών εμποδίων που επέδρασαν αρνητικά στη
διακίνηση προϊόντων στις διεθνείς εφοδιαστικές
αλυσίδες εξαιτίας των δασμολογικών πολιτικών που
προέκυψαν. Οσον αφορά δε τις μεσοσταθμικές
αυξήσεις με έτος αναφοράς το 2024 και ορίζοντα
το 2030, η αύξηση των εξαγωγών μας θα κυμαίνεται
μεταξύ 3% έως 5%, πράγμα που σημαίνει ότι είναι
εφικτό να αγγίξουν το 2030 τα 60-70 δισ. ευρώ.
Η
ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων, οι επενδύσεις σε
σύγχρονα συστήματα
logistics,
οι καινοτόμες εφαρμογές και η πράσινη τεχνολογία
θα συνδράμουν καθοριστικά στην επίτευξη των
στόχων εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας
μας. Από την άλλη, οι ακαθάριστες επενδύσεις
παγίου κεφαλαίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της
Τράπεζας της Ελλάδος, σε πραγματικούς όρους
αυξήθηκαν την περίοδο 2019-2024 κατά 60%, για δε
το 2024 σε τρέχουσες τιμές ανήλθαν στα 36,3 δισ.
(15,28% του ΑΕΠ), ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2025
κατέγραψαν 8,7 δισ. και το δεύτερο τρίμηνο 9,5
δισ. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις στο διάστημα
2015 έως 2024 ανήλθαν στα 42,5 δισ., ενώ στο
οκτάμηνο του 2025 αυξήθηκαν στα 8,1 δισ. ευρώ
από 7,01 δισ. συνολικά το 2024, καλπάζοντας
κυριολεκτικά και ξεπερνώντας την εντυπωσιακή
επίδοση του 2022 των 8,02 δισ. ευρώ.
Με την
υπόθεση εργασίας ότι θα έχουμε μεσοσταθμική
αύξηση 2%-3% κατ’ έτος στους ρυθμούς ανάπτυξης
της ελληνικής οικονομίας και δεδομένου του
υψηλού επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη χώρα
μας, με ορόσημο επίσης το 2030, είναι πιθανή η
αντίστοιχη αύξηση επενδύσεων κατ’ έτος πάνω από
5% με στρατηγικούς τομείς επενδυτικού
ενδιαφέροντος σε υποδομές, ενέργεια, ψηφιακές
τεχνολογίες και τουρισμό.
Σε όλα τα
προηγούμενα η επενδυτική βαθμίδα αξιολόγησης από
τους διεθνείς πιστοληπτικούς
oίκους
(Μoody’s,
S&P
κ.ά.), σε συνδυασμό με δυναμικές μεταρρυθμίσεις
στην οικονομία θα ενισχύσει περαιτέρω την
εμπιστοσύνη του διεθνούς επενδυτικού κεφαλαίου
και θα προσελκύσει ξένες επενδύσεις ώστε να
εδραιωθεί η χώρα μας ως περιφερειακός κόμβος
στρατηγικών επενδύσεων.
*Ο κ.
Aντώνης
Ζαΐρης είναι μέλος της Ενωσης Αμερικανών
Οικονομολόγων (ΑΕΑ) και του
World
Economic
Forum
(WEF).
** Το
άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της
Κυριακής.
|
