|
Η αγορά της
ΑΙ θα φθάσει λένε τα 100 τρις $. Αυτά τα μεγέθη
είναι όμως αδιάφορα και απόμακρα για τον μέσο
νου. Ενα άλλο μέγεθος ίσως βατό για το μυαλό,
μας αφορά : 90,000 εργαζόμενοι απολύθηκαν από
200 εταιρίες τεχνολογίας μέχρι τώρα μέσα στο
2025( βλ. layoffs.fyi).
Οι
προσλήψεις στην ίδια περίοδος, δεν μπορούν να
εκτιμηθούν ακριβώς( λόγω outsourcing και
subcontractors ) αλλά όσο περνάει ο καιρός
μειώνονται ραγδαία, όπως μας πληροφορεί η ίδια
πλατφόρμα δεδομένων.
Οι δε
ανακοινώσεις για επόμενες απολύσεις δείχνουν ότι
η τάση θα συνεχιστεί με αποκορύφωμα την
ανακοίνωση της Amazon : μέχρι το 2027 θα
«αποφευχθούν προσλήψεις» 600,000 εργαζομένων.
Τα
ρομποτικά ΑΙ συστήματα προφανώς και τρώνε θέσεις
εργασίας πολύ περισσότερες από όσες γεννούν οι
ανάγκες για παραγωγή ημιαγωγών ή εξαρτημάτων
γενικότερα, για τέτοιου είδους συστήματα.
Η περίφημη
«ευφυία» που κυνηγάνε να φτιάξουν οι φεουδάρχες
των τεχνολογικών κολοσσών θα τους αυξήσει λοιπόν
την κερδοφορία (ώστε να δικαιώσουν κάποτε τα
τρίς δολάρια προεξοφλημένης «αξίας» στο ταμπλό
των χρηματιστήριων) όχι μόνο επειδή θα αυξηθεί η
παγκόσμια ζήτηση για ΑΙ αυτοματισμούς, αλλά και
επειδή θα πέσει το μισθολογικό κόστος.
Αρκετοί μακροοικονομικοί αναλυτές είχαμε,
υποθέτω, μελετήσει την έρευνα της McKinsey του
2023 (The economic potential of generative AI:
The next productivity frontier, June 14, 2023 |
Report)
Το στοίχημα
είχε μετρηθεί από τότε : πόσο κέρδος τελικά
γεννάει η ΑΙ από την παραγωγική διαφοροποίηση
στην χρήση της, δεδομένου του ισοζυγίου
προσλήψεων – απολύσεων στον κλάδο.
Τα δεδομένα
είναι καταλυτικά : το όφελος του κεφαλαίου ως
απόδοση επένδυσης είναι σχεδόν βασισμένο πάνω
στην πρόβλεψη μείωσης του εργατικού κόστους
συγκριτικά με την πρόβλεψη αποδοτικότητας της
εργασίας.
Με απλά
λόγια : αυτοί οι λιγότεροι που θα δουλεύουν θα
παράγουν περισσότερο κέρδος – ακόμα και αν δεν
ξεπεράσει η ζήτηση τα επιθυμητά επίπεδα( βλ
Economic Times Report, 23 September 2025: «2
trillion in new revenue needed to meet AI demand
globally by 2030»)
Να
κατανοήσουμε τι συμβαίνει και γιατί όλα
σχετίζονται και με την αναδιάταξη της
γεωπολιτικής ισχύος και τους εμπορικούς πολέμους
των δασμών: το χρήμα που πέφτει ανισομερώς στον
πλανήτη, στην ΑΙ γενικότερα, είναι βασισμένο σε
πρωτοφανή προεξόφληση κερδών.
Και το
«ανθρώπινο κεφάλαιο» που θα παράγει κέρδος μέσω
ΑΙ αυτοματισμών πρέπει να «συμμετέχει» σε αυτή
την προεξόφληση, με το ανάλογο περιθώριο
απόδοσης συγκριτικά με το κόστος του.
Η όποια
λοιπόν «ευφυία» που θέλουν να γεννούν οι νέοι
τεχνοφεουδάρχες για « γρήγορη λήψη αποφάσεων»
σχετικά με τις «ανάγκες της αγοράς» πρέπει να
αφορά σε οριζόντιο και κάθετο επίπεδο «λιγότερες
ομάδες ατόμων σε λήψη αποφάσεων και διοίκηση»
που φυσικά καλύπτει και την συνθήκη για
«φθηνότερη σε εργατικό κόστος παραγωγή»
Συνεπώς :
όσοι νόμιζαν ότι μόνο οι ανειδίκευτες μάζες
εργαζομένων κινδυνεύουν, γελιούνται.
Μπορεί η
ανθρωπότητα να κερδίσει πολλά στο σύνολο της –
σε πολλά επίπεδα του ανθρώπινου βίου εννοείται –
από αυτό που προεξοφλούν οι διαστημικές
κεφαλαιοποιήσεις των εισηγμένων εταιριών hi tech
και ΑΙ, αλλά αυτό το «σύνολο» παραμένει για
πολλοστή φορά «θολό και απροσδιόριστο», ως προς
το κοινωνικό βάθος και το ταξικό εύρος του, στη
ιστορία της καινοτομίας και της τεχνολογικής
μετάβασης των κοινωνιών και των οικονομιών.
Η ΑΙ
χρησιμοποιείται για να μας χρησιμοποιεί προς
όφελος μας, αλλά και την χρησιμοποιούμε για να
μας «χρησιμοποεί» προς όφελος της – δηλαδή όσων
την παράγουν ολοένα και φθηνότερα, ενώ κατέχουν
το μετοχικό τους μερτικό στο όποιο μελλοντικό
κέρδος…
European
Business Review
|
