|
Το
ζητούμενο τελικά δεν πρέπει να είναι μόνο πόση
ελευθερία παράγει το σημερινό οικονομικό σύστημα
: το μείζον είναι πόση από την παραγόμενη
καθολική ωφέλεια διαχέεται στις μάζες. Και εδώ
τα πράγματα δεν είναι και τόσο αισιόδοξα.
Η
τεχνοφεουδαρχία και τα ολιγοπώλια της, πολύ απλά
συνεχίζουν να υπεσυσσωρεύουν κέρδη και να
αποσπούν ασυνείδητη υπεραξία.
Κάθε
καινοτομία απελευθερώνει και εγκλωβίζει
ταυτόχρονα το κάθε ξεχωριστό ( αλλά
μαζοποιημένο) ψηφιακό υποκείμενο – χρήστη.
Το καθιστά
παραγωγό – καταναλωτή (prosumer)
ταυτόχρονα. Και αυτή η ελευθεριάζουσα
τεχνολογική υπερσημειωτική, αυτό το παίγνιο
κεφαλαίου και επικοινωνίας, είναι που δομεί το
σαθρό υπόβαθρο του συστήματος.
Γιατί σε
τελική ανάλυση δεν είναι το ανέμελο σκρολάρισμα
στο
Internet
που πλούσιοι και φτωχοί απολαμβάνουν και
αποσπώνται από προβλήματα του μικρόκοσμου :
είναι τα εισοδήματα που καθορίζουν το ταξικό,
ιδεολογικό και πολιτικό σημείο θέασης των
πραγμάτων από τα διαφορετικά οικονομικά
υποκείμενα.
Μπορεί τα
social
media
να αναδύουν την θρησκεία του σημειοκαπιταλισμού
( και τα εκατομμύρια πιστών να προσέρχονται
«ελεύθεροι να υπακούν») όμως η κοινωνική
μηχανική και η βιοπολιτική «δουλεύουν»
καθημερινά πίσω από
bots
και αλγόριθμους ευκολίας.
Και αυτό
συνεπάγεται πολλά : τεχνολογικό χάσμα γενεών,
εργασιακή υπερεξειδίκευση, υποχώρηση κριτικής
σκέψης, έλλειψη ταξικής συνείδησης.
Πως
μεταφράζονται στην πραγματική ζωή ; Ανοίγουν την
ψαλίδα μεταξύ των νέων εργαζόμενων, της μεσαίας
τάξης και των ελίτ.
Γιατί όλα
αυτά δεν είναι πολύ ξεκάθαρα : Μα αυτή η
«ελεύθερη» ατομική επιλογή για όλα, αυτή η
δυνατότητα να κάνεις καθημερινά ανέξοδη
αναζήτηση σε μηχανές και πλατφόρμες, είναι η
«ανταλλακτική» σου εργασιακή αξία μες στο
διασκεδαστικό άπειρο της ανοριοθέτητης
επικράτειας των δικτύων : εκεί όπου αφήνεις το
«συμπεριφορικό σου πλεόνασμα» (
Zouboff)
Και πάλι
αξίζει να κατανοήσουμε ότι υπάρχει πρόβλημα
έλλειψης γενικής και κλασικής παιδείας, και θα
αναφερθώ ξανά στον Τσόμσκι που λέει ότι «η
σύγχρονη εκπαίδευση είναι ένα σύστημα
επιβαλλόμενης άγνοιας»
Η τεχνητή
νοημοσύνη, η πράσινη οικονομία και ότι άλλο θα
μας προκύψει ως «γη της επαγγελίας» καθιστούν
τον (νέο) φιλελευθερισμό διαρκή επειδή
μεταβιβάζουν στο άτομο την ψευδαίσθηση ότι η
παραγόμενη καθολική ωφέλεια και η ανύψωση της
«γενικής διάνοιας» αφορά τους πάντες.
Μόνο που
μαζί με αυτά αναδύεται η κεφαλαιακή απόδοση και
το «σχετικό κέρδος». Όχι όμως για όλους και
άσχετα αν όλοι το δημιουργούν, ενώ όλο και
λιγότεροι το καρπώνονται….
Πρώτη
δημοσίευση στο
New
Ideas
|