|
Έτσι,
δημιουργείται σημαντικός δημοσιονομικός χώρος
που μπορεί να αξιοποιηθεί προς όφελος της
περαιτέρω ανάπτυξης της οικονομίας και της
κοινωνίας. Τα παραπάνω δεδομένα ανοίγουν μια
συζήτηση αξιοποίησης του πλεονάσματος με νέες
μειώσεις φόρων, με δεδομένη την αποτελεσματική
αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής τα τελευταία
χρόνια στη χώρα μας. Πώς μπορεί να επιτευχθεί
αυτό ώστε να συνεχίσουμε να έχουμε δημοσιονομική
πολιτική που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του
χρέους και θα προωθεί περαιτέρω την ανάπτυξη της
ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια; Η
αποτελεσματική δημοσιονομική πολιτική, δηλαδή η
χρήση της δημόσιας δαπάνης και της φορολογίας με
σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής επίδοσης μιας
χώρας, πρέπει να έχει στόχο την οικονομική
ανάπτυξη και ευημερία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί
μέσω μιας κατάλληλης δημοσιονομικής διαχείρισης
που θα ενισχύει την σταθερότητα και την ανοδική
τροχιά της οικονομίας ώστε να μπορεί να
αναπτύσσεται σε κάθε φάση χωρίς προβλήματα.
Είναι
γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η οικονομική και
δημοσιονομική πολιτική είναι στη σωστή
κατεύθυνση και αυτό αποτυπώνεται στις παραπάνω
ανακοινώσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης, στα
διεθνή εύσημα για τη πορεία της ελληνικής
οικονομίας και φυσικά στο αποτέλεσμα του
πλεονάσματος που φέρει ένα νέο πακέτο τόνωσης,
δηλαδή μέτρα για την οικονομική στήριξη των
πολιτών όπως αυτά που ανακοινώθηκαν πρόσφατα. Τα
μέτρα τόνωσης μπορεί να είναι αύξηση της
προσφοράς χρήματος, μείωση φόρων ή/και αύξηση
των κρατικών δαπανών με στόχο την ενίσχυση της
οικονομικής αποτελεσματικότητας. Συνεπώς, η
αποτελεσματική διαχείριση πλεονάσματος θα πρέπει
να συνδυαστεί με τα παραπάνω ώστε να μιλάμε για
ενίσχυση της ανάπτυξης που θα φέρει επιπλέον
επενδύσεις και έσοδα στις επιχειρήσεις και στα
νοικοκυριά, αλλά και υψηλότερες δαπάνες στήριξης
σε σημαντικούς τομείς όπως είναι η παιδεία, η
υγεία και οι υποδομές.
Η περαιτέρω
μείωση των φόρων λόγω του πλεονάσματος, είναι
μια δύσκολη εξίσωση που πρέπει να συνδυάζεται
και με την οικονομική μεγέθυνση, δηλαδή αύξηση
της παραγωγής και του ΑΕΠ. Με άλλα λόγια, η
οικονομική ανάπτυξη προϋποθέτει την οικονομική
μεγέθυνση, και έτσι η οικονομική πολιτική μέσω
της πολιτικής φορολογίας και δαπανών θα πρέπει
να είναι σωστά δομημένη ώστε να μην φέρει
αστάθεια και οικονομικά προβλήματα (ελλείμματα
και χρέος). Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Καταρχήν η
φορολογία έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Διάσημες ρήσεις για τους φόρους είναι, μεταξύ
άλλων, οι παρακάτω: «δεν υπάρχουν καλοί φόροι»
(Τσόρτσιλ), «σε αυτόν τον κόσμο τίποτα δεν είναι
βέβαιο, εκτός από τον θάνατο και τους φόρους»
(Φράνκλιν), «το πρόβλημα δεν είναι ότι
φορολογούνται πολύ οι πολίτες, αλλά ότι το
κράτος ξοδεύει υπερβολικά» (Ρήγκαν). Συνεπώς,
είναι αποδεκτό ότι οι φόροι είναι αναγκαστικοί,
αλλά θα πρέπει να είναι δίκαιοι και αποδοτικοί.
Για παράδειγμα, ο φόρος επιβαρύνει και τον
παραγωγό και τον καταναλωτή, έτσι το ποσοστό
επιβάρυνσης του καθενός εξαρτάται από την
ελαστικότητα της προσφοράς και της ζήτησης ενός
προϊόντος. Επειδή η τιμή του προϊόντος δεν
αντανακλά την ισορροπία προσφοράς και ζήτησης,
έχουμε υπερβολική επιβάρυνση η οποία φέρει
απώλεια οικονομικής αποτελεσματικότητας. Όμως, η
φορολογική επιβάρυνση (μεγάλοι φορολογικοί
συντελεστές) φέρνει σημαντικά έσοδα. Έτσι,
μπορεί οι φόροι να είναι χρήσιμοι αφού το κράτος
εισπράττει, αλλά αυτό δεν φέρνει πάντα ευημερία.
Επειδή οι αγορές δεν λειτουργούν τέλεια,
μπορούμε πούμε ότι οι φόροι γίνονται μέσο
διόρθωσης. Μόνο αν έχουμε δίκαιη κατανομή του
εισοδήματος, τότε μπορούμε να μιλάμε για
περαιτέρω οικονομική μεγέθυνση και
αποτελεσματικότητα, άρα ανάπτυξη. Από την άλλη,
σημαντική μείωση φόρων δεν σημαίνει αναγκαστικά
και αύξηση των φορολογικών εσόδων. Επομένως, θα
πρέπει να δει κάποιος προσεκτικά την εξίσωση:
φορολογικοί συντελεστές, οικονομική
αποτελεσματικότητα και μεγέθυνση. Η στάθμιση των
αναπτυξιακών οφελών με στόχο τους ισχυρούς
ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης είναι άμεση
προτεραιότητα όταν μάλιστα έχουμε ακρίβεια.
Με βάση τα
παραπάνω, οι πρόσφατες ανακοινώσεις μέτρων
στήριξης από την κυβέρνηση είναι στη σωστή
κατεύθυνση αφού ενισχύουν την ρευστότητα και την
οικονομική δραστηριότητα, σε μια περίοδο
αβεβαιότητας και αστάθειας της παγκόσμιας
οικονομίας λόγω υψηλών εμπορικών δασμών. Γενικά
οι κρατικές δαπάνες σε περιόδους αστάθειας
μπορούν να φέρουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα,
δηλαδή αύξηση της κατανάλωσης, αύξηση
επενδύσεων, μείωση της ανεργίας. Όλα αυτά
ενισχύουν την οικονομική μεγέθυνση και την
οικονομική ανάπτυξη, και δημιουργούν κλίμα
σταθερότητας. Τι προτείνεται ώστε να έχουμε
επιπλέον πολλαπλασιαστικά οφέλη μετά την
ανακοίνωση του πλεονάσματος; Ακολουθώντας τους
κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής που ενισχύουν
την οικονομική ανάπτυξη και μειώνουν το δημόσιο
χρέος, θα πρέπει να συνεχισθούν οι δημόσιες
επενδύσεις (αποτελεσματική απορρόφηση κονδυλίων
στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και
ανθεκτικότητας και άλλων ταμείων της ΕΕ), ώστε
να μιλάμε για μείωση φορολογικών συντελεστών και
επιπλέον χρηματοδοτήσεις που δεν θα φέρουν
αύξηση του δημόσιου χρέους. Το κλειδί σε αυτό
είναι η ανακοίνωση της πρόωρης αποπληρωμής του
1ου μνημονίου από τη χώρα μας που ενισχύει την
αποτελεσματική διαχείριση των οικονομικών μας,
δίνει θετικό μήνυμα και προσελκύει περισσότερους
επενδυτές, ενώ διατηρεί υψηλά τη δημοσιονομική
σταθερότητα τα επόμενα χρόνια. Με αυτό, η χώρα
μας μπορεί να διαπραγματευτεί άμεσα με την ΕΕ
για περαιτέρω κρατικές δαπάνες και μείωση
φορολογικών συντελεστών εισοδήματος και
προϊόντων-υπηρεσιών. Για παράδειγμα, εφόσον
συνεχίζει η ομαλή πορεία της οικονομίας,
προτείνεται η φορολογική κλίμακα για εισόδημα
από μισθωτή εργασία και από επιχειρηματική
δραστηριότητα να αλλάξει από 9%, 22%, 28%, 36%,
44% σε 9%, 15%, 20%, 30%, 40%, αντίστοιχα, με
πιθανή αύξηση του αφορολόγητου και μείωση
τεκμηρίων διαβίωσης και ασφαλιστικών εισφορών.
Το αθροιστικό αποτέλεσμα αυτών των ελαφρύνσεων
θα μπορεί να είναι στο επίπεδο του 13ου μισθού
και σύνταξης, αν η εξίσωση της οικονομικής
μεγέθυνσης φέρει αποτέλεσμα που ενισχύει την
οικονομική αποτελεσματικότητα και ανάπτυξη.
Επιπλέον, προτείνεται η φορολογική κλίμακα για
εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα να
αλλάξει για Α.Ε., Ε.Π.Ε, Ο.Ε. Ε.Ε., Ι.Κ.Ε. κλπ.
από 22% σε 18%, με σκοπό τη περαιτέρω στήριξη
της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την
αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Η πρόσφατη
ανακοίνωση του υψηλού πλεονάσματος είναι λογικό
να συνδυάζεται με νέους φορολογικούς
συντελεστές, παρόλο που έχουν μειωθεί 72 φόροι
τα τελευταία χρόνια. Είναι σημαντικό όμως η
ελληνική οικονομία να συνεχίσει να αναπτύσσεται,
να μην δημιουργεί ελλείμματα και να μην
συρρικνώνεται. Η πρόοδος τη οικονομίας μας τα
τελευταία χρόνια μέσω της αναμφισβήτητα
αξιόλογης δημοσιονομική πολιτικής έφερε μείωση
ανεργίας, αύξηση των εισοδημάτων και των
επενδύσεων, και μείωση του δημόσιου χρέους. Το
υψηλό πλεόνασμα που ανακοινώθηκε πρόσφατα θα
πρέπει να διατηρηθεί και να συνεχισθεί με τέτοιο
τρόπο ώστε να φέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην
οικονομική ανάπτυξη του τόπου με ενίσχυση των
επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Με
δημοσιονομική πολιτική που θα εστιάζει σε
σταθερή διατήρηση του πλεονάσματος και στη
βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, και με όπλο την
επενδυτική βαθμίδα, τα επόμενα χρόνια μπορούμε
να μιλάμε για ευημερία και υψηλό επίπεδο
διαβίωσης στη χώρα μας η οποία θα ξεπερνά κατά
πολύ το μέσο όρο της Ευρώπης. Η στρατηγική
ανάπτυξης είμαι σημαντικό να συνεχισθεί και να
εστιάσει ακόμη περισσότερο σε μια δίκαιη
φορολογική πολιτική που θα στηρίζει τις
επιχειρήσεις, θα αξιοποιεί στο μέγιστο τους
ευρωπαϊκούς πόρους και θα δημιουργεί ένα νέο
βιώσιμο και ανθεκτικό παραγωγικό μοντέλο που
στόχο θα έχει τη προσέλκυση ακόμη περισσότερων
επενδύσεων σε όλους τους τομείς δραστηριότητας.
* Ο Χρήστος
Φλώρος είναι Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του
Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ),
Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Τμήμα
Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ΕΛΜΕΠΑ, τ.
Αντιπρύτανης ΕΛΜΕΠΑ, τ. Αντιπρόεδρος ΕΛ.Γ.Α.
|
